„Wczoraj, dziś i jutro Warszawy”

23 września 1939, po raz ostatni w eter poszły osławione słowa Stefana Starzyńskiego:

„Chciałem by Warszawa była wielka. Wierzyłem, że wielka będzie. Ja i moi współpracownicy kreśliliśmy plany, robiliśmy szkice wielkiej Warszawy przyszłości. I Warszawa jest wielka. Prędzej to nastąpiło, niż przypuszczano. Nie za lat pięćdziesiąt, nie za lat sto, lecz dziś widzę wielką Warszawę. Gdy teraz do was mówię, widzę ją przez okna w całej wielkości i chwale, otoczoną kłębami dymu, rozczerwienioną płomieniami ognia, wspaniałą, niezniszczalną, wielką, walczącą Warszawę. I choć tam gdzie miały być wspaniałe sierocińce gruzy leżą, choć tam gdzie miały być parki dziś są barykady gęsto trupami pokryte, choć płoną nasze biblioteki, choć palą się szpitale – nie za lat pięćdziesiąt, nie za lat sto, lecz dziś Warszawa broniąca honoru Polski jest u szczytu swej wielkości i sławy.”

Od niedawna w programie Google Earth można oglądać archiwalne zdjęcia lotnicze i satelitarne niektórych obszarów. Jednym z niewielu takich terenów w Polsce jest Warszawa. Zbiór fotografii jest z dnia na dzień coraz bogatszy. Dotychczas udostępniono zdjęcia stolicy z końca 1935 i 1945 roku. Mimo, że odstęp czasu to tylko 10 lat, wojna, której poligonem stała się między innymi Warszawa, zniszczyła niemal doszczętnie urokliwą architekturę miasta. Spadziste ceramiczne dachy zapadły się i oczom fotografów w 1945 roku ukazały się zgliszcza Warszawy. Zrobione wtedy zdjęcia, można teraz obejrzeć za darmo w internecie.

Ruiny Warszawy w 1945 r. Okolice pl. Zawiszy.

Zdjęcia te są cennym źródłem informacji, ukazują jednak nie tylko wielkie spustoszenie jakie przyniosła ze sobą II Wojna Światowa. Są także dowodem na to jak wydarzenia historyczne wpływają na otaczającą nas przestrzeń i rzeczywistość. Nie spełniają tylko funkcji dokumentalnej, ukazującej plan i stan miasta z dawnych czasów, pozwalają lepiej zrozumieć pewne zdarzenia. Niewątpliwie każdy z nas widział zdjęcia ruin powojennej Warszawy, jednak dopiero tak szerokie spojrzenie wyraźnie i dobitnie ukazuje dramatyczne realia tamtych czasów.

=============

Stare Miasto

Warszawska starówka przed wojną. 1935r.Podczas Powstania Warszawskiego w 1944r. starówka przestaje istnieć. Zamek Królewski zostaje całkowicie zrównany z ziemią.Odbudowana w latach 1970′ starówka jest jedną z głównych atrakcji turystycznych w Warszawie. 2009 rok.

=============

Pałac Saski

Pałac Saski przed wojną w 1935 r.Ruiny Pałacu Saskiego po wysadzeniu przez Niemców. Rok 1945.Badania archeologiczne w tym samym miejscu. Na zdjęciu widać odsłonięte fundamenty dawnego założenia pałacowego. 2007 rok.Obecny pl. Piłsudskiego

=============

PKiN

Jak wyglądała Warszawa przed wybudowaniem Pałacu Kultury i Nauki? Rok 1935.Właśnie w tym miejscu nowa władza postanowiła wybudować budynek, który obecnie jest znakiem rozpoznawczym Warszawy. Rok 1945.Obecny pl. Defilad i PKiN

=============

Most Poniatowskiego

Most Poniatowskiego w 1935r.Most Poniatowskiego w 1945r.Most Poniatowskiego obecnie.

=============

Bielany

Rok 1945. Bielany; skrzyżowanie ulic Żeromskiego i Marymonckiej.Dawny PKS Marymont. Po prawej stronie widoczny nieistniejący już dworzec PKS. Na polanie pomiędzy ulicami rozbił się cyrk. 2002 rok.Budowa stacji metra Słodowiec. 2007 rok.Metro Słodowiec obecnie.

PW