Międzynarodowa konferencja naukowa European Association of Archaeologists w Barcelonie odbyła się w dniach 5-9 września 2018 r.
European Association of Archaeologists jest ogromną organizacją zrzeszającą archeologów z całego świata. Aktualnie organizacja posiada około 10000 członków z 60 krajów . Corocznie organizuje jedną z największych konferencji archeologicznych na świecie. Tegoroczna konferencja odbyła się w Barcelonie. Jak przewidywaliśmy rozmiar jej był ogromny. Wydarzenia związane z konferencją, jak wycieczki, rozpoczęły się już 1 września.
Ceremonia otwarcia odbyła się 5 września w średniowiecznej bazylice Santa Maria del Mar. W czasie ceremonii odbyły wystąpienia zaproszonych przedstawiciele władz, osób związanych z kulturą i lokalnych organizatorów. Podczas ceremonii wręczono też nagrody European Archaeological Heritage Prize i EAA Student Award. Najważniejszymi wydarzeniami były wystąpienia zaproszonych gości – Sonia Gutierrez i Francisco Gracia Alonso. Ceremonię otwarcia uświetniły występy muzyczne i koncert organowy. Następnie w towarzystwie ludowego zespołu muzycznego przenieśliśmy do El Born CCM (El Born Centre de Cultura i Memòria) gdzie odbyła się impreza powitalna. W jej trakcie mogliśmy podziwiać znajdujące się wewnątrz ruiny targu w Barcelonie. Mogliśmy też zobaczyć specjalność kultury Katalonii, czyli wieże z ludzi.
W trakcie konferencji miało miejsce wiele innych wydarzeń, które odbywały się po części naukowej konferencji. Mogliśmy też darmowy dostęp do ponad dwudziestu muzeów w Barcelonie. W drugim i ostatnim dniu odbyły się też wystąpienia zaproszonych mówców. Łącznie odbyło się 11 takich wystąpień, m.in. wystąpił Jose Labastida (przewodniczący komitety naukowego ERC).
W kolejnych dniach konferencji odbyło się blisko 260 sesji. Ilość wygłoszonych referatów przekroczyła 3000 tysiące. Referaty dotyczyły nie tylko archeologii europejskiej, ale też Ameryki Północnej i Południowej, Afryki, Azji i Australii. W ciągu jednego dnia odbywało się około 50 sesji, stąd mogliśmy zobaczyć tylko te, które nas najbardziej interesowały. Głównym celem projektu było zaprezentowanie wyników naszych projektów. Podczas konferencji zorganizowaliśmy sesję naukową oraz łącznie wygłosiliśmy 6 referatów podczas różnych sesji.
W ramach tej konferencji Nazarij Buławka miał okazję prowadzić sesje: “Human-water interconnections in the dry environments of the Near East and Central Asia”. Możliwość zorganizowania sesji na tak dużej konferencji była prestiżowym wyróżnieniem. Nadesłano przynajmniej 700 propozycji sesji, z których zaakceptowano około 1/3 . Sesje naukowe podczas konferencji EAA muszą być zorganizowano we współpracy przynamniej z jednym badaczem z innego kraju. W przypadku sesji organizowanej przez Nazarija Buławkę współ-organizatorami były też osoby z Anglii, Włoch, Stanów Zjednoczonych i Holandii.
Podczas sesji wygłoszono łącznie 9 referatów (3 wystąpienia zostały odwołane). Prezentacje, które się odbyły, dotyczyły badania irygacji w archeologii w obszarze Turkmenistanu, Uzbekistanu, Omanu i Jordanu. Pomimo tego, że sesja odbyła się w sobotę wieczorem w ostatnim dniu konferencji, mieliśmy dobrą ilość słuchaczy. Atmosfera konferencji też sprzyjała owocnej dyskusji. Najważniejszym celem, zorganizowania tej sesji było nawiązanie nowych kontaktów, stworzenie otwartej atmosfery do dyskusji, zaprezentowanie wyników badań pracy doktorskiej reprezentując Uniwersytet Warszawski.
W ramach konferencji doktoranci Uniwersytetu Warszawskiego wygłosili referaty, które prezentowały wyniki ich badań w Egipcie, Peru oraz Turkmenistanie:
- “HOW CAN REMOTE SENSING HELP IN DETECTING THE THREATS TO ARCHAEOLOGICAL SITES IN UPPER EGYPT?” (J. Chyla)
Wystąpienie zostało wygłoszone na sesji „773: Documenting endangered heritage sites”. Podczas sesji wygłoszono około 10 referatów dotyczących ochronie dziedzictwa w obszarach zagrożonych wojną (Syria) i niszczeniem w wyniku rozwoju infrastruktury i urbanizacji. Niewątpliwie, wyniki badań Julii Chyli w Egipcie doskonale wpisały się w program sesji. W prezentacji zaprezentowano metodę służącej monitorowaniu rozwoju terenów uprawnych i ich wpływu na stanowiska archeologiczne, które są objęte ochroną zabytków.
- RE-SURVEYING AND RE-TELLING – MAPPING PREHISTORY AND HISTORY OF GEBELEIN (EGYPT) (J. Chyla i W. Ejsmond)
Wystąpienie zostało wygłoszone wspólnie przez Julię Chylę i Wojciecha Ejsmonda na sesji “584: Mapping historical narratives: the power of alternative geovisualisation and methods in artefact survey”. Podczas sesji odbyło się łącznie 7 wystąpień pokazujących ciekawe wyników badań powierzchniowych, które pozwoliły poprawić interpretację rozwoju danego regionu. Prezentacja poświęcona wynikom badań na stanowisku Gebelein w Egipcie wypadła perfekcyjnie. Po wystąpieniu otrzymaliśmy kilka pytań odnośnie wykorzystania danych archiwalnych w badaniach oraz metod badań powierzchniowych.
- IT’S ALL ABOUT LOCATION… THE WATER ADAPTATIONS IN THE OASES OF TEDJEN RIVER IN THE IRON AGE (TURKMENISTAN) (N. Buławka)
Wystąpienie zostało wygłoszone na sesji organizowanej przez członka projektu – “758: Human-water interconnections in the dry environments of the Near East and Central Asia”. W czasie prezentacji zostały omówione metody badań na irygacją i krajobrazem na przykładzie wyników badań w oazie Serachs i delty Tedżenu (Polsko-Turkmeńska Misja Archeologiczna). Dzięki dostępności wysokorozdzielczych zdjęć satelitarnych CORONA wykonanych w czasie zimnej wojny oraz nowego numerycznego modelu terenu możliwe było zweryfikowanie niektórych wcześniejszych wniosków o rozwoju krajobrazu w badanych obszarach.
- THE DIFFERENTIATION OF THE YAZ II AND YAZ III PERIOD IN FIELD SURVEY. A VIEW FROM SERAKHS OASIS (TURKMENISTAN) (N. Buławka)
Prezentacja odbyła się na sesji “312: Ancient pottery in Central Asia: large scale perspective on the production systems and the cultural interactions”. W czasie sesji odbyło się 18 wystąpień poświęconych ceramice Azji Środkowej w różnych okresach. W wystąpieniu zaprezentowano główne problemy identyfikacji osadnictwa okresu Jaz II i Jaz III (okres przed-Achemenidzki i współczesny panowaniu Achemenidów) za pomocą ceramiki pochodzącej z badań powierzchniowych. Omówiono stan badań tego tematu i podkreślono, że zmiany w chronologii i jednocześnie nieprecyzyjny opis form ceramiki spowodował wiele problemów w interpretacji zmian w osadnictwie i ekonomii tego okresu. Prezentacja była dobrym punktem do dalszej dyskusji trwającej podczas sesji, ponieważ poruszała ważne zagadnienia i problemy badawcze w Azji Środkowej.
- “ROCK-CUT CULT PLACES OF EGYPT” (D. Takács)
Wystąpienie odbyło się podczas sesji “506: Archaeology of rock-hewn sites and quarries: people, stones and landscapes”. W trakcie sesji odbyło się 15 wystąpień poświęconych obiektom zabytkowym wykutym w skale i górnictwu archeologicznemu z różnych okresów oraz obszarów. Daniel Takács w swojej prezentacji przedstawił w szerszym kontekście zróżnicowanie miejsc kultu wykutych skale na terenie Egiptu. Skoncentrował się nie tylko na obiektach z okresu Nowego Państwa, ale i też przedstawił późniejsze tego typu zabytki. Sesja zakończyła się bardzo interesującą dyskusją dotyczącą ogólno archeologicznych podejść do lokalizacji wykutych w skałach: świątyń, kapliczek, kopalni, sztolni ale także krajobrazów i tego jak powinno się je badać. Sesja zakończyła się ogłoszeniem nowej konferencji, która będzie poświęcona tylko. Konferencja ma się odbyć w listopadzie 2019 r. we Włoszech.
- “KINSHIP AND ARTIFICAL BODY DEFORMATION OF CHILDREN FROM SAN FRANCISCO, YAUCA (PERU)” (D. Socha)
Wystąpienie zostało przedstawione na sesji „700: Re-approaching identity in archaeology”. Była to duża sesja składająca się z 20 wystąpień poświęconych badaniom tożsamości ludzkiej z perspektywy antropologii fizycznej (analiza szczątków ludzkich) i kulturowej (przedstawienia w sztuce). W swoim wystąpieniu, Dagmara Socha przedstawiła wyniki badań mumii dziecięcych znalezionych na stanowisku San Francisco położonym w dolinie Yauca w południowym wybrzeżu Peru. Dzięki suchemu klimatowi na stanowisko dobrze zachowały się szczątki ludzkie i pozostałości organiczne. W badaniach wykorzystano metody nieinwazyjne (promienie rentgenowskie), które ujawniły praktyki deformacji czaszki i uszu wywołane specjalnymi kolczykami (orejera).
Zarówno sam udział jak i organizowanie sesji podczas tak ważnej konferencji był niezwykłym zaszczytem. Udział w konferencji pozwolił nam też zapoznać się z poziomem badań archeologów zagranicznych na świecie i utwierdzić się w przekonaniu o dobrej jakości badań prowadzonych przez Uniwersytet Warszawski.
Nazarij Buławka
Julia M. Chyla